Shiva yoga

Shiva yoga, in de afgelopen 30 jaar ben ik een 25 keer naar India afgereisd om de Indiase yoga naar Deventer te halen. In India kom je overal de “goden” Shivaya  Ganesha  enz. tegen. Bij de yoga hier in Nederland kom je de Indiase goden bijna niet tegen. Daarom maak ik er maar wat reclame voor in dit Blog. De Indiase goden en de yoga zijn met elkaar verbonden! Wij gebruiken in een yogales de mantra’s en de mudra’s.

Vanuit mijn christelijke opvoeding heb ik dus geleerd dat god in de hemel woont en de zondige mens op aarde. In India zeggen ze dat Alles wat leeft het goddelijke in zich heeft. De goden zijn aspecten van jezelf. Kortom spiegeltjes van jezelf. Ganesha staat voor de obstakels in het leven. Waneer je de ganesha mantra reciteert dan word jij je bewust van jouw obstakels in het leven, de eerste chakra energie. Bij Shivaya is het de transformatie. Als yogadocent is shiva altijd voor mij geweest het symbool van transformatie van ego naar liefde. Er staat dan ook niet voor niets een meter hoog shiva beeld in mijn kamer met zijn zoon Ganesha er naast! Shivayoga transformeert.

Shiva yoga is transformatie

Shiva is het vernietigende aspect van het Goddelijke en staat bekend als zeer barmhartige persoonlijkheid. Hij vervult de wensen van zijn toegewijden en vernietigt het kwade.

Shivaenergie ziet er wat anders uit vergeleken met andere goddelijke gedaantes. Zo draagt Hij een slang om zijn nek en is Hij zowat naakt. Maar de uiteindelijke waarheid en waarden die hij symboliseert, is Satyam Shivam Sundaram: waarheid, goedheid en schoonheid. Shiva [Śiva] wordt vooral aanbeden voor kracht, bescherming, kalmte en een zacht innerlijk. De naam Shivaya kunnen we vertalen “gunstig”.

Shiva en zijn verschijningen

In zijn Maha-gedaante [Mahā] (autonome gedaante, heeft vier armen) is Shiva één van de Trideva (Brahma [Brahmā], Vishnu [Viṣṇu] en Shivaya). In zijn gedaante met twee armen is Hij de echtgenoot van Parvati en de vader van Ganesha [Gaṇeśa] en Kartikeya [Kārtikeya].

Diepere betekenis van zijn verschijning Vier armen Maha Shiva wordt afgebeeld met vier armen. Dit duidt op zijn activiteiten in zowel de aardse als goddelijke wereld. De vier armen staan voor cita (bewustzijn), buddhi (wijsheid), mana (zinnen) en ahankaara [ahaṅkāra] (ego). Terwijl de zinnen en het ego in de aardse wereld heersen, zijn het bewustzijn en buddhi die de goddelijke wereld kenmerken. Shiva leert ons door deze vier aspecten tot het Zuiver Bewustzijn te komen, op volgorde van ego naar bewustzijn.

Shiva en de symbolen

Drie ogen De drie ogen staan voor de zon, maan en vuur. De twee “normale” ogen symboliseren Shiva’s activiteit in de stoffelijke wereld. Het derde oog, op zijn voorhoofd, symboliseert spirituele kennis en kracht, en wordt daarom ook wel als het oog van wijsheid en kennis gezien. Deze plaats staat bekend als de agya chakra [ājñā cakra], het derde oog of de plaats van verborgen wijsheid.

Halfopen ogen Als Shiva zijn ogen opent, begint een nieuwe cyclus van de schepping en wanneer Hij ze sluit, lost het heelal op voor de volgende cyclus. De halfopen ogen symvoliseren dat de schepping geen begin en geen eind kent.

Schaars gekleed lichaam bedekt met as Dit symboliseert het transcendentale aspect van Shiva. As symboliseert het fysieke heelal. Het as op het lichaam van Shiva duidt op de schoonheid van ons innerlijk. Shiva’s lichaam is “vuil”, maar zijn innerlijk is er niet door beïnvloed. Hardi reinigt ons uiterlijk, maar as reinigt ons innerlijk. As symboliseert als het ware het overwinnen van stoffelijkheid.

Haarlokken Shiva wordt gezien als de Meester van yoga. De drie haarlokken op het hoofd van Shiva symboliseren de fysieke, mentale en spirituele energieën in yoga, die het ideaal van yoga bepalen.

Ganga Ganga [Gaṅga] is een zuivere en heilige rivier. Wie een bad neemt in de Ganga, wordt bevrijd van zondes en bereikt kennis, zuiverheid en vrede. De Ganga in Shiva’s haar symboliseert dat Shiva zondes vernietigt, onwetendheid verwijdert en vrede schenkt.

De halve maan in Shiva’s haar

De Maan wast en groeit. Dit symboliseert de tijdcyclus van schepping en vernietiging van de wereld.

Twee ringen in zijn oren Deze ringen worden kundala’s [kuṇḍala] genoemd. De ringen van Shiva worden Alakshya [Alakṣya] en Niranjana [Nirañjana] genoemd. Alakshya betekent “wat door geen enkel teken kan worden laten zien” en Niranjana betekent “wat niet kan worden gezien met normale ogen”. Het feit dat Shiva deze draagt, symboliseert dat Hij bovenzinnelijk is. De “doorsneemens” kan Hem niet waarnemen/doorgronden.

Slang om de nek Net als een yogi [yogī] is een slang onthecht. Shiva laat met de slang ook zien dat Hij eeuwig is, door de slang (de dood) om zijn hals te dragen. De slang is drie keer om zijn nek gewikkeld en kijkt langs zijn rechterkant. De drie kronkels van de slang symboliseren verleden, heden en toekomst. De rechterkant van het lichaam symboliseert de menselijke activiteiten die gebaseerd zijn op kennis, reden en logica. Een ander symbool van de slang is ego. Shiva laat zien dat ego net als een slang is. Als we het onder controle houden, dragen we het als sieraad en anders als prikkeldraad.

Shiva en ayurveda

Rudraaksha Rudra is een naam van Shiva. Shiva draagt rudraaksha [rudrākṣa]. Dit symboliseert dat Hij standvastig is in zijn kosmische wetten. Het woord rudraaksha bestaat uit twee delen, “Rudra” (Shiva) en “aksha” (traan). Rudraaksha is dus een traan van Shiva. Rudra/Shiva staat bekend als naïef en vol compassie. Rudra vernietigt zonden en neemt ons verdriet weg. Rudraaksha brengt de drager dus welzijn. Het inspireert spiritualiteit en daarmee goede daden. Vanuit de Ayurveda [Āyurveda] heeft rudraaksha ook een gunstig effect op de mentale en fysieke gezondheid. Zo kalmeert het stress en bloeddrukproblemen. De energie van de rudraaksha helpt de concentratie en ander mentale activiteiten te kanaliseren, wat een zeer positief effect heeft op de drager en zijn houding en gedrag. Vooral in combinatie met een zuivere leefwijze en mantrarecitatie is dit positieve effect duidelijk voelbaar.

Kom eens een proefles yoga volgen in Deventer en zie wat de Shiva yoga met jou doet

Damaru Een damaru [ḍamarū] is een kleine drum met twee kanten. Als we het schudden, bewegen de touwtjes aan beide kanten en zo komt er ritme vrij. Het geluid dat vrijkomt symboliseert ॐ. ॐ heeft verschillende betekenissen, zoals wordt uitgelegd in het hoofdstuk Symbolen.

Stier Shiva zit op een stier, die standvastigheid en dharma symboliseert. Dit duidt op de leer dat dharma ons voertuig hoort te zijn.

Tijgerhuid Shivaya

Shiva op tijgerhuid, zit op en draagt een

tijgerhuid. Tijgerhuid symboliseert potentiële energie. Terwijl het uiterlijk van de dulha gedoeld is op uiterlijke schoonheid, duidt Shiva’s uiterlijk op onze innerlijke schoonheid, want daar zit onze ware energie.

Trishula De trishula [triśūla] (drietand) duidt op diverse drie-eenheden, zoals de Trideva: Brahma, Vishnu en Shiva [Brahmā, Viṣṇu, Śiva], die de manifestatie zijn van creatie, instandhouding en vernietiging. Deze drie fasen van de stoffelijke cyclus kunnen ook wel worden uitgelegd als geboorte, leven en dood of verleden, heden en toekomst. Aan vernietiging gaan immers creatie en instandhouding vooraf en vernietiging vindt plaats om ruimte te maken voor nieuwe creatie. Een andere drie-eenheid waar de trishula symbool voor staat, is de triguna [triguṇa], de drie geaardheden van de stoffelijke natuur: sattva, rajas en tamas.

Shiva yoga een bijzondere energie

Ook duidt de trishula op de drie dimensies, ook wel bekend als de drie werelden: bhuloka [bhūloka] (aarde, de fysieke wereld), antarloka (innerlijke of tussenwereld, de subtiele/astrale wereld) en kaaranaloka [kāranaloka] (“hemel”, de oorzakelijke wereld). Nog een drie-eenheid waar de trishula voor staat zijn de drie soorten Veda mantra’s: gyaanakaand [jñānakāṇḍa] (kennis), karmakaand [karmakāṇḍa] (handeling) en upaasanakaand [upāsanakaaṇḍa] (verering). Verder symboliseert de trishula de samenkomst van de drie voornaamste energiekanalen in het lichaam: (ida [iḍā], pingala [piṅgala] en shushmana [śuṣmana]) samenkomen. Tenslotte duidt de trishula op de drie rina’s [riṇa] (algemene verplichtingen) van de mens, namelijk aan de Deva’s (Godmanifesten), pitra’s (voorvaderen) en rishi’s [ṛṣi] (zieners).

Hand die omhoog staat

De omhoogstaande hand bij Shiva staat voor het geven van zegen. Shiva geeft de toegewijden van het Goddelijke zijn zegen. Door ware toewijding zijn we in staat de zegen van het Goddelijke te ontvangen. Door deze zegen kunnen wij tot het Goddelijke komen wanneer wij ons leven daarop inrichten. Mooie symbolen van de Shiva yoga.

Waar yoga

Ook in Twello, Epse en Terwolde worden er yogalessen gegeven. De adem is altijd verbonden met de yogaoefeningen.